مقایسه وضعیت علم و فناوری ایران با کشورهای منطقه با استفاده از شاخص های منتخب

عملکرد نظام علم و فناوری کشورها، نقش و اهمیت ویژه‌‌ای در توسعه آنها در جهان پرشتاب امروز یافته است. در کشور ما نیز، به ویژه در سال های اخیر،‌ توجه و تأکید بسیاری بر ارتقاء نظام علم و فناوری کشور شده است. توجه به بحث علم و فناوری در سیاست‌ها و خط‌مشی‌های کشور در اسناد بالادستی از جمله برنامه پنج ساله پنجم توسعه، چشم‌انداز بیست ساله کشور در 1404،‌ نقشه جامع علمی کشور و ...، لزوم پرداختن جدی به این موضوع را روشن می‌سازد. کمیسیون صنایع، معادن، و ارتباطات شورای عالی علوم، تحقیقات، ‌و فناوری به عنوان یکی از متولیان بحث علم و فناوری در کشور، از سوی این شورا مأموریت یافت تا اقدام به سنجش وضعیت و جایگاه علم و فناوری کشور در حوزه تخصصی فعالیت خود در بین کشورهای منطقه کند و بر این اساس راهکارهایی را برای پیشبرد جایگاه کشور ارائه نماید. در این راستا، به عنوان گام نخست، کمیسیون اقدام به سنجش وضعیت کلی علم و فناوری کشور و مقایسه آن با کشورهای منطقه کرد. به منظور استخراج شاخص‌های مناسب برای سنجش وضعیت علم و فناوری کشور، با استفاده از شاخص‌های ملی و بین‌المللی، با استخراج و مطالعه معتبرترین شاخص‌های ملی و بین‌المللی و طی دو مرحله نظرسنجی از خبرگان عضو کمیسیون، تعداد 10 شاخص ورودی، خروجی، و فرایندی،‌ برای سنجش وضعیت علم و فناوری کشور استخراج شد. سپس با بررسی آمارهای مربوط به کشورهای منطقه در شاخص‌های منتخب، وضعیت علم و فناوری کشور مطالعه و با کشورهای منطقه مورد مقایسه قرار گرفت. در ادامه، به نتایج مطالعه‌های صورت گرفته پرداخته شده است. کمیسیون در گام بعدی در سال آینده، به سنجش وضعیت علم و فناوری کشور در حوزهْ تخصصی صنایع، معادن، و ارتباطات و مقایسه آن با کشورهای منطقه خواهد پرداخت.